Nederland krijgt een eigen AI Hub: een groot kantoor in Amsterdam waar tientallen AI-bedrijven zich zullen vestigen. Het doel is om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in ons land een krachtige impuls te geven en minder afhankelijk te worden van buitenlandse techreuzen. Opmerkelijk is dat juist een van die grootmachten, Google, zich nu als partner bij het initiatief heeft aangesloten.
De AI Hub is een initiatief van Techleap, de organisatie die zich inzet voor technologische innovatie in Nederland. Prins Constantijn van Oranje, speciaal gezant van Techleap, is nauw betrokken bij het project. Hij benadrukt dat zo’n gezamenlijke locatie cruciaal is om de AI-sector te versterken. “De ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie gaan ongelofelijk snel. In een gedeeld kantoorgebouw kunnen bedrijven elkaar veel makkelijker vinden, samenwerken, investeerders aantrekken en talent binnenhalen. Dat is een stuk lastiger wanneer je als klein AI-bedrijf geïsoleerd ergens op een bedrijventerrein zit.”
3000 vierkante meter — en groei gepland
De AI Hub zal in eerste instantie 3000 vierkante meter beslaan, maar het uiteindelijke doel is een pand van tussen de 9000 en 10.000 vierkante meter. Inmiddels hebben al meer dan zeventig bedrijven interesse getoond om zich er te vestigen. De exacte locatie is nog niet bekendgemaakt, maar naar verwachting opent het gebouw eind 2025 zijn deuren.
Techleap zal begin 2026 met zijn medewerkers verhuizen naar de AI Hub, waarna de aangesloten bedrijven gefaseerd volgen. Niet elk bedrijf kan immers op hetzelfde moment zijn huurcontract opzeggen. Het initiatief is geïnspireerd op vergelijkbare AI-centra in Parijs en Berlijn, waar bundeling van innovatie heeft geleid tot versnelde groei van de sector.
Google investeert mee — maar niet in het pand zelf
Naast Techleap en verschillende ondernemers is ook Google als partner betrokken. Het Amerikaanse techbedrijf betaalt niet mee aan de bouw of aankoop van het pand, maar financiert wel programma’s en evenementen die in de hub zullen plaatsvinden. Daarnaast zal Google toegang bieden tot delen van zijn AI-technologie en ingenieurs, zodat jonge bedrijven sneller kunnen innoveren.
Martijn Bertisen, vicepresident van Google Benelux: “We willen de versnelling van AI in Nederland ondersteunen. Er liggen veel kansen, maar er moet meer actie worden ondernomen. Voor ons is dit een manier om deze zeventig AI-bedrijven te bereiken en te helpen groeien.”
Of Google uiteindelijk ook bedrijven uit de hub wil overnemen, blijft onduidelijk. Bertisen benadrukt dat dit niet het doel is van de samenwerking. “Onze investeringstak kijkt altijd naar interessante kansen, maar dat is hier niet de insteek.”
Achterstand inhalen
Volgens Constantijn van Oranje heeft Nederland een flinke achterstand op het gebied van AI-ontwikkeling. “We lopen achter. Nederland heeft geen grote AI-speler zoals Mistral in Frankrijk. Zonder sterke spelers trek je minder talent aan en dat remt de groei van het hele ecosysteem. Als we die situatie niet doorbreken, worden we alleen maar consumenten van technologie uit andere landen.”
Dat scenario zou niet alleen economische schade opleveren, maar ook de autonomie van Nederland aantasten. “Als wij zelf niet de bedrijven hebben die AI ontwikkelen en sturen, dan bepalen anderen hoe die technologie eruitziet en hoe die wordt toegepast,” aldus Van Oranje. “We moeten zelf meespelen, anders lopen we achter de feiten aan.”
Amerikaanse betrokkenheid: opmerkelijk maar logisch
Dat juist Google als Amerikaanse partij betrokken is bij dit initiatief, roept vragen op. Immers, het doel van de AI Hub is juist om minder afhankelijk te zijn van buitenlandse techbedrijven. Van Oranje erkent de paradox, maar noemt de samenwerking pragmatisch. “Nederland heeft op dit moment nauwelijks grote AI-spelers die technologie kunnen delen. Google en wij delen de visie dat Nederland moet kunnen concurreren met de rest van de wereld.”
Bertisen vult aan: “Wij willen samenwerken met bedrijven en overheden, om hen de controle te geven om zelf dingen te bouwen. Dat is goed voor de sector, en uiteindelijk ook voor Google.”
Dat Google in Europa geregeld onder vuur ligt wegens mededingingszaken, wuift hij niet weg. “Hoge bomen vangen veel wind. We nemen onze verantwoordelijkheid en gaan het gesprek aan. Innoveren en samenwerken zijn essentieel voor de toekomst van AI.”
Zorgen over AI blijven groot
De ontwikkelingen rond AI roepen niet alleen enthousiasme, maar ook zorgen op. Volgens onderzoek van Allianz Trade dreigt de komende vijf jaar zestig procent van de banen van hoger opgeleiden in Nederland deels of volledig te veranderen door de opkomst van AI. Beroepen als grafisch vormgever, vertaler of muzikant ervaren nu al de impact van AI-tools die teksten, beelden en muziek kunnen genereren.
Van Oranje begrijpt die zorgen goed. “Ook veel softwarebedrijven voelen de druk van deze ontwikkelingen. Maar de oplossing is niet om de vooruitgang te stoppen. We kunnen beter zelf meedoen, zodat we invloed hebben op hoe AI wordt ingezet. Alleen dan behouden we onze economische en maatschappelijke slagkracht.”
Wat dit betekent voor Nederland en HCC-leden
De komst van de AI Hub in Amsterdam kan een belangrijk keerpunt zijn voor de positie van Nederland in de Europese AI-wereld. Door bedrijven en talent op één plek samen te brengen, ontstaat er een sterk ecosysteem waarin nieuwe toepassingen sneller kunnen worden ontwikkeld.
Voor HCC-leden, en met name voor ontwikkelaars, AI-enthousiastelingen en ondernemers, is dit een ontwikkeling om goed te volgen. De hub zal waarschijnlijk fungeren als een centrale plek voor kennisuitwisseling, open innovatie en samenwerking tussen bedrijven, universiteiten en startups. Ook voor vrijwilligers en studenten kan dit kansen bieden, bijvoorbeeld via workshops, open labs en gezamenlijke onderzoeksprojecten.
Google’s betrokkenheid betekent bovendien dat geavanceerde technologie dichter bij huis beschikbaar komt. Voor Nederlandse AI-bedrijven, ook de kleinere spelers, kan dit een toegangspoort vormen tot middelen die normaal alleen voor grote partijen zijn weggelegd.
Nederland wil meespelen
De boodschap van de initiatiefnemers is helder: Nederland moet een actieve rol spelen in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, niet vanaf de zijlijn toekijken. Door een sterke basis te leggen met een nationale AI Hub hoopt ons land talent, investeringen en innovatiekracht aan te trekken.
Of dat lukt, zal de komende jaren blijken. Maar één ding is duidelijk: de race om AI speelt zich niet alleen af in Silicon Valley en Shenzhen — ook Amsterdam wil meedoen.
Voor HCC-leden:
De AI Hub kan een belangrijke rol gaan spelen bij kennisdeling, innovatie en praktische toepassingen van AI in Nederland. Het is een kans voor geïnteresseerden om in contact te komen met bedrijven en projecten die de toekomst van kunstmatige intelligentie vormgeven — ook buiten de traditionele big tech.
