De explosieve groei van kunstmatige intelligentie (AI) heeft een keerzijde die steeds moeilijker te negeren valt: de immense energiebehoefte van AI-datacenters. Volgens Dave Stangis, scheidend topbestuurder bij de Amerikaanse vermogensbeheerder Apollo Global Management, zal de wereld de komende tientallen jaren niet in staat zijn om die energievraag volledig duurzaam op te vangen.
“De kloof tussen wat AI vraagt en wat onze stroomproductie kan leveren, wordt niet meer gedicht tijdens ons leven,” aldus Stangis in een interview met Bloomberg.
AI slurpt evenveel stroom als hele steden
De cijfers zijn ronduit indrukwekkend. Alleen al in de Verenigde Staten worden momenteel honderden miljarden dollars geïnvesteerd in nieuwe AI-datacenters. Een enkel grootschalig AI-datacenter vraagt evenveel elektriciteit als een middelgrote Amerikaanse stad. Datacenters zijn cruciaal voor de training en het gebruik van grote AI-modellen zoals ChatGPT, Gemini en Claude. Het rekenwerk dat nodig is voor taalmodellen, beeldherkenning, robotica en simulaties vereist gigantische hoeveelheden energie. En dat zal de komende jaren alleen maar toenemen. De verwachting van onder meer het International Energy Agency (IEA) is dat de mondiale vraag naar elektriciteit vanuit datacenters tussen nu en 2030 zal verdubbelen of zelfs verdrievoudigen. Een groot deel daarvan komt op het conto van AI.
Hernieuwbare energie alleen niet genoeg
Stangis was jarenlang binnen Apollo verantwoordelijk voor de duurzaamheidsstrategie en gelooft sterk in de energietransitie. Maar volgens hem moeten we realistisch zijn: zonne- en windenergie kunnen op korte en middellange termijn niet voldoen aan de exponentieel groeiende vraag vanuit de AI-sector. “We zullen moeten accepteren dat we er met alleen hernieuwbare energie niet komen,” zegt hij. Daarmee komt fossiele energie opnieuw in beeld — niet als wens, maar als noodzaak. Kolencentrales en vooral gascentrales blijven voorlopig essentieel om de pieken in energievraag op te vangen, zeker op momenten dat zon en wind onvoldoende leveren.
Investeerders ruiken kansen in zowel AI als energie
Vermogensbeheerders wereldwijd — waaronder Apollo, BlackRock, Blackstone, Brookfield en TPG — zien deze ontwikkeling niet als probleem, maar als een enorme investeringsgolf. Alleen al Apollo investeerde de afgelopen 2,5 jaar 60 miljard dollar in projecten rond de energietransitie. Tegelijkertijd investeerde het bedrijf zijn eerste grote kapitaal in een AI-datacenter.
De combinatie van AI-boom én energietransitie wordt door investeerders gezien als een van de meest stuwende “megakrachten” van dit decennium.
“We zien nog steeds tientallen biljoenen dollars aan mogelijkheden,” zegt Stangis. “Dat is niet veranderd — het wordt alleen maar meer.”
Zelfs tegen politieke tegenwind in (zoals pogingen vanuit het Witte Huis om subsidies voor groene energie te beperken) blijven de grote financiële partijen fors investeren in duurzame én conventionele energiebronnen.
De energietransitie is onomkeerbaar — maar niet genoeg
Hoewel fossiele energie voorlopig nodig blijft, benadrukken investeerders dat de energietransitie niet meer te stoppen is. Windparken, zonne-energie, batterijen en waterstofprojecten groeien wereldwijd in hoog tempo. Maar dat tempo blijft achter bij de snelheid waarmee AI groeit. Waar AI in enkele jaren tijd mainstream werd,
duurt de uitbreiding van duurzame energie-infrastructuur vaak jaren tot decennia. Dat betekent dat de energiemarkt in de komende decennia structureel onder spanning zal staan. Meer vraag dan aanbod — en dat zal voelbaar zijn in prijzen, infrastructuur en beleid.
Wat dit betekent voor HCC-leden
Voor HCC-leden is deze ontwikkeling belangrijk om te begrijpen. Niet alleen omdat velen AI dagelijks gebruiken, maar ook omdat de digitale infrastructuur achter AI steeds meer impact krijgt op de samenleving:
⚡ Hogere energiekosten: de toenemende vraag naar stroom door datacenters kan leiden tot hogere prijzen voor consumenten en bedrijven.
🖥️ Lokale druk op netwerken: Nederland herbergt al veel datacenters, en uitbreiding kan leiden tot tekorten en spanningen op het stroomnet.
🔒 Discussies over duurzaamheid: AI roept vragen op over energiegebruik, klimaatimpact en de maatschappelijke kosten van technologische vooruitgang.
🧭 Nieuwe innovatiekansen: juist die druk stimuleert ook de ontwikkeling van efficiëntere chips, warmteterugwinning, en AI-modellen die minder energie verbruiken.
Voor veel leden betekent dit dat energie en AI onlosmakelijk met elkaar verbonden raken. Wie zich bezighoudt met AI — professioneel of hobbymatig — zal ook te maken krijgen met vraagstukken rond duurzaamheid, efficiëntie en infrastructuur.
De toekomst: slimmer omgaan met energie
Hoewel het beeld op korte termijn weinig rooskleurig lijkt, zijn er wél hoopvolle ontwikkelingen:
* Nieuwe AI-modellen worden steeds efficiënter getraind, met minder energie per berekening.
* Chips van bedrijven als Nvidia en Intel krijgen betere koeltechnieken en lagere verbruiksprofielen.
* Restwarmte van datacenters kan worden hergebruikt voor stadsverwarming.
* Initiatieven rond groene waterstof en batterijopslag moeten pieken in vraag beter kunnen opvangen.
Maar zelfs met al die innovaties blijft de boodschap van Stangis helder: de energievraag van AI zal niet verdwijnen — en zal onze infrastructuur nog decennialang onder druk zetten.