De aankondiging van ING dat er mogelijk tot 950 banen verdwijnen in Nederland heeft opnieuw de discussie aangewakkerd over de impact van kunstmatige intelligentie (AI) op de arbeidsmarkt. Volgens de bank is er nog geen sprake van een formele reorganisatie, maar het feit dat deze prognose al aan het UWV is voorgelegd, wijst op een duidelijke koerswijziging. ING onderzoekt per afdeling hoe werkzaamheden slimmer en goedkoper kunnen worden ingericht, en AI speelt daarin een sleutelrol.
AI als stille reorganisator
Waar eerdere reorganisaties vaak zichtbaar waren in de vorm van sluitende kantoren of het samenvoegen van afdelingen, vindt de verschuiving nu grotendeels onder de motorkap plaats. Systemen voor risicobeoordeling, kredietanalyse, klantenservice en zelfs marketing worden steeds vaker deels of geheel aangestuurd door AI-modellen. Een chatbot die vroeger alleen simpele vragen kon beantwoorden (“wat is mijn saldo?”), kan nu ook complexe interacties voeren, transacties uitvoeren, en zelfs klantgedrag voorspellen. Daarmee neemt AI niet alleen repetitieve taken over, maar ook een deel van het analytisch werk dat voorheen door financieel medewerkers, juristen of IT-specialisten werd gedaan.
Wat ING zegt – en wat er écht speelt
Officieel benadrukt ING dat de cijfers slechts een prognose zijn, en dat er nog geen concrete plannen liggen. Maar de richting is duidelijk: AI vervangt geen mensen één-op-één, maar verandert de manier waarop werk wordt georganiseerd.
Sommige functies verdwijnen omdat AI ze overneemt.
Andere functies blijven bestaan, maar veranderen inhoudelijk sterk.
En er ontstaan nieuwe functies – bijvoorbeeld rond databeheer, algoritmische controle en ethische AI-toepassing – waarvoor nieuw soort kennis nodig is.
Voor de betrokken medewerkers betekent dit dus niet automatisch ontslag, maar wél de noodzaak om zich snel aan te passen. Dat vraagt om scholing, digitale vaardigheid en bereidheid tot omscholing – onderwerpen die ook binnen HCC steeds vaker op tafel liggen.
Lessen voor HCC-leden
Voor HCC-leden – of ze nu actief zijn in de financiële wereld, IT, overheid of onderwijs – is dit bericht een wake-upcall. De casus ING laat zien hoe snel AI de bedrijfsprocessen doordringt, zelfs in sterk gereguleerde sectoren waar ooit menselijke beoordeling onmisbaar leek.
Automatisering is niet langer optioneel.
Bedrijven die AI niet omarmen, raken achterop. De uitdaging is nu om niet alleen te automatiseren, maar ook te begrijpen wat er geautomatiseerd wordt.
Kennis van AI wordt steeds waardevoller. Begrip van basisbegrippen als machine learning, neuraal netwerk en prompt engineering kan het verschil maken tussen mee kunnen praten of buitenspel staan. Digitale weerbaarheid en ethiek worden cruciaal.
AI kan productiviteit verhogen, maar brengt ook risico’s: fouten in algoritmes, privacyproblemen en zelfs discriminatie in besluitvorming. Wie AI gebruikt, moet weten hoe het werkt en waar het mis kan gaan. Bijblijven is de nieuwe baanzekerheid. Waar vroeger ervaring het belangrijkste was, telt nu aanpassingsvermogen. Leren werken met AI-tools, automatiseringsplatformen of data-analyse-software is niet langer een hobby, maar een vereiste.
Een menselijke toekomst met AI
Hoewel berichten over “banen die verdwijnen door AI” vaak somber klinken, is er ook reden voor optimisme. ING en vergelijkbare instellingen geven aan dat veel medewerkers intern kunnen worden herplaatst. Functies veranderen, maar verdwijnen niet per se volledig. Een voorbeeld: waar een medewerker vroeger handmatig hypotheekdossiers controleerde, wordt dat nu deels door AI gedaan. De mens verschuift dan naar de rol van controleur, analist of klantbegeleider – iemand die het algoritme begrijpt en kan ingrijpen als er iets niet klopt. In zekere zin keert het werk dus terug naar de kern: de mens als toezichthouder van de machine.
Wat HCC kan betekenen
De ontwikkelingen bij ING laten zien dat dit geen toekomstmuziek is, maar actuele realiteit. Wie zich verdiept in AI, leert niet alleen hoe systemen werken, maar ook hoe je ze kritisch kunt beoordelen – precies de houding die HCC al bijna 50 jaar stimuleert: leren door te doen, kritisch blijven denken, en kennis delen met elkaar.
Tot slot
De verschuiving bij ING is een symptoom van een veel bredere trend: AI verandert niet alleen wát we doen, maar hóe we werken, leren en samenwerken. Voor HCC-leden is dit hét moment om de stap te zetten van “AI volgen” naar “AI gebruiken en begrijpen”. Of het nu gaat om experimenteren met ChatGPT, leren werken met data-analyse in Excel, of deelnemen aan een workshop over AI-veiligheid – de boodschap is dezelfde: AI is geen bedreiging, maar een krachtig hulpmiddel – mits je weet wat je doet.