De Europese Commissie werkt aan een ambitieus plan om kunstmatige intelligentie van Europese bodem te stimuleren. Volgens een conceptdocument dat door de Financial Times werd ingezien, wil Brussel via een nieuwe strategie, Apply AI, het gebruik en de ontwikkeling van Europese AI-platforms fors uitbreiden.
De officiële presentatie staat gepland voor dinsdag 7 oktober. De bedoeling is om de afhankelijkheid van Amerikaanse en Aziatische technologie te verkleinen en tegelijkertijd de Europese economie en veiligheid te versterken.
Europese AI als strategisch bezit
De Commissie beschouwt AI niet langer alleen als een middel om de productiviteit te verhogen, maar als een strategisch bezit dat essentieel is voor de toekomst van de Europese Unie. In het voorstel wordt gewaarschuwd voor “externe afhankelijkheden” op het gebied van infrastructuur, software en dataverwerking.
Deze afhankelijkheden – vooral van Amerikaanse cloudproviders en Aziatische chipfabrikanten – zouden volgens Brussel zelfs “als wapen kunnen worden ingezet” in tijden van geopolitieke spanningen. Denk bijvoorbeeld aan sancties, handelsbeperkingen of het blokkeren van toegang tot essentiële AI-onderdelen.
Het plan moet ervoor zorgen dat Europa meer technologische soevereiniteit krijgt en minder kwetsbaar wordt voor verstoringen in internationale toeleveringsketens.
Investeren in Europese kracht
Onder de vlag van Apply AI wil de Commissie één miljard euro vrijmaken uit bestaande Europese fondsen om de adoptie van AI te versnellen. De middelen zijn bedoeld voor sectoren waar AI het grootste verschil kan maken:
- Gezondheidszorg – AI-toepassingen voor snellere diagnoses en efficiëntere zorg.
- Defensie – veilige, Europese algoritmen voor besluitvorming en logistiek.
- Industrie – automatisering, kwaliteitscontrole en energie-efficiëntie.
Daarnaast moedigt Brussel samenwerking aan tussen kennisinstellingen, start-ups en overheden om een sterker Europees AI-ecosysteem te creëren.
Europese alternatieven groeien
Hoewel Europa lang afhankelijk is geweest van buitenlandse spelers, is de AI-sector op het continent duidelijk in opkomst.
- Frankrijk herbergt met Mistral AI een toonaangevende ontwikkelaar van open AI-modellen.
- Duitsland speelt met Helsing een voortrekkersrol in defensie-AI.
- Nederland, Finland en Zweden investeren gezamenlijk in duurzame datacenters voor AI-training.
Het plan van de Commissie moet deze initiatieven beter verbinden en zichtbaar maken onder één Europese vlag.
Concurrentie met VS en China
De VS en China domineren vandaag nog steeds het AI-landschap. Bedrijven als OpenAI, Anthropic, Google en Baidu beschikken over ongeëvenaarde rekenkracht en datatoegang. Europa probeert hierop te reageren met een veilig, transparant en mensgericht AI-model, vastgelegd in de AI Act, die in 2026 volledig van kracht wordt.
De Apply AI-strategie is in die zin het economische complement van de AI Act: waar de wetgeving de grenzen stelt, moet deze strategie de groei bevorderen.
Wat kunnen HCC-leden hiervan leren?
- AI wordt een geopolitiek onderwerp. Technologische onafhankelijkheid is niet langer alleen een kwestie van innovatie, maar ook van veiligheid.
- Kansen voor Europese bedrijven. Lokale AI-ontwikkelaars kunnen profiteren van nieuwe subsidies en samenwerkingsprojecten.
- Datacenters en energie. De groei van Europese AI vereist duurzame energieoplossingen – een domein waarin ook Nederlandse tech-hobbyisten en makers een rol kunnen spelen.
- Kansen voor kennisdeling binnen HCC!ai. Leden kunnen zich verdiepen in Europese AI-modellen zoals Mistral, open-source frameworks of privacyvriendelijke toepassingen.
- Wees kritisch. Europese AI belooft meer controle en ethiek, maar kan ook leiden tot meer bureaucratie en versnippering.
Conclusie: Met Apply AI zet de EU een belangrijke stap richting technologische onafhankelijkheid. Het plan wil niet alleen Europese innovatie stimuleren, maar ook de veiligheid van bedrijven en burgers waarborgen. Voor HCC-leden is het een kans om kennis te maken met nieuwe Europese AI-initiatieven, die nadruk leggen op openheid, privacy en samenwerking.
Disclaimer
Dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden voor HCC-leden. Het vormt geen juridisch of financieel advies. De beschreven plannen van de Europese Commissie bevinden zich nog in conceptfase en kunnen bij publicatie worden aangepast. HCC moedigt leden aan kritisch te blijven bij het gebruik van AI-tools en steeds te letten op privacy, auteursrechten en ethische richtlijnen. HCC kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor beslissingen of handelingen die voortkomen uit de inhoud van dit artikel.
