De ontwikkeling van AI-beeldgenerators gaat zo snel dat het bijna niet meer is bij te benen. Waar we een jaar geleden nog lachten om onleesbare tekst in AI-plaatjes en vreemde vingers of schaduwen, is dat tijdperk nu definitief voorbij. Met de introductie van Google Nano Banana Pro is de scheidslijn tussen echte fotografie en door AI gegenereerde beelden vrijwel volledig verdwenen. En dat heeft grote gevolgen, ook voor ons als HCC-leden.
Hyperrealistisch alsof het door een fotograaf is gemaakt
Nano Banana Pro is de opvolger van het eerdere Nano Banana-model dat in september werd uitgebracht. Die eerste versie kon al indrukwekkende beelden genereren, maar liet nog geregeld typische AI-foutjes zien: rare perspectieven, plastic huidtexturen en onleesbare teksten. De nieuwe versie poetst dat allemaal weg. De 4K-beelden die het systeem produceert zijn zó overtuigend dat gewone gebruikers nauwelijks nog kunnen zien wat echt is en wat nep. Klassieke AI-artefacten verdwijnen, lichtval en schaduwen kloppen, en details zoals huid, reflecties en diepte lijken haast door een professionele fotograaf gemaakt.
Selfies “op de maan”, mensen in situaties die fysiek onmogelijk zijn of personen die nooit samen op dezelfde plek zijn geweest — het ziet er nu allemaal moeiteloos geloofwaardig uit.
Aangedreven door Gemini 3 Pro
De sprong in kwaliteit komt door de koppeling met Gemini 3 Pro, het nieuwste grote AI-model van Google. Terwijl Gemini 3 Pro achter de schermen het denkwerk doet — informatie verzamelen, analyseren en structureren — is Nano Banana Pro verantwoordelijk voor het visuele resultaat. Daarmee ontstaat een systeem dat niet alleen een plaatje maakt op basis van een prompt, maar ook zelfstandig context verwerkt: lichtval, perspectief, ruimtelijke samenhang en logische compositie. Je kunt nu iets vragen als: “Maak een poster over onderwerp X. Doe eerst onderzoek en combineer dat met passende beelden.” En het systeem begrijpt wat je bedoelt.
De kwaliteit is historisch hoog — en dat roept vragen op
AI-experts die veel van dit soort systemen testen, concluderen dat Nano Banana Pro een nieuwe fase heeft ingeluid: foto’s zijn feitelijk niet meer van echt te onderscheiden. Vooral in het domein van stilstaande beelden is de grens volledig vervaagd. Alleen bij video’s is er nog een klein verschil zichtbaar, maar ook dat wordt snel kleiner. Dat betekent ook dat de drempel om overtuigende nepfoto’s te maken extreem laag is geworden. Iedereen met een smartphone kan een politiek figuur in een niet-bestaande situatie zetten, of een persoon ergens mee associëren zonder dat diegene daarvan weet of toestemming heeft gegeven. Dat zagen we afgelopen weken al gebeuren: AI-beelden die worden gepresenteerd alsof het authentieke foto’s zijn, complete scènes die worden aangepast en verspreid via sociale media zonder enige context. En het publiek kan dat vrijwel niet meer herkennen.
Google knijpt de gratis versie verder dicht
De gratis versie van Nano Banana Pro is inmiddels beperkt tot twee afbeeldingen per dag. Niet vanwege geld, maar om capaciteitsredenen: deze modellen zijn duur om te draaien en de vraag is enorm. Wie meer wil, moet overstappen op een betaalde Google AI-licentie.
Waarom dit alles relevant is voor HCC-leden
Voor HCC-leden zijn dit geen theoretische ontwikkelingen. We hebben te maken met een nieuwe digitale werkelijkheid waarin:
1. Foto’s en video’s niet langer bewijs zijn.
Bij discussies online of in families, vrijwilligersgroepen en verenigingen wordt dit essentieel. “Ik zag een foto op X, dus het is waar” — die tijd is voorbij.
2. We alert moeten zijn op deepfakes die rondgaan in community’s.
Ook binnen hobbygroepen, forums of mailgroepen kan misinformatie zich snel verspreiden als een AI-beeld overtuigend lijkt.
3. Digitale vaardigheid belangrijker wordt dan ooit.
Juist HCC-leden kunnen een rol spelen in hun omgeving door anderen uit te leggen hoe deze technologie werkt en waarom kritische blik noodzakelijk is.
4. Creatieve toepassingen óók veel kansen bieden.
Niet alles is negatief: deze tools maken het mogelijk om prachtige visuals te maken voor presentaties, flyers, websites, genealogieprojecten en andere HCC-activiteiten. Maar dan wél verantwoord.
5. Transparantie cruciaal wordt.
Bij HCC gebruiken we al standaard de vermelding “Afbeelding gegenereerd door AI”. We vermelden bewust niet welk systeem is gebruikt — dat is voor lezers niet relevant, zolang maar duidelijk is dat het geen echte foto is.
De realiteit: echt of nep bestaat niet meer als categorie
De komst van Nano Banana Pro markeert een kantelpunt. AI-beelden zijn niet langer “bijna echt”: ze zijn voor het menselijk oog gewoon echt. Of ze nu politiek worden gebruikt, als grap, als propaganda of voor commercie — de technologie is nu volwassen genoeg om alles geloofwaardig te maken. Dat vraagt van ons allemaal een nieuwe digitale reflex. Niet langer klakkeloos aannemen dat een foto een momentopname van de werkelijkheid is. En beseffen dat beeldmateriaal dat we online tegenkomen vrijwel altijd door iemand — mens of machine — is geconstrueerd.
De technologie wordt beter, sneller en creatiever dan wat wij als mens kunnen bijbenen. Maar juist daarom moeten we er verstandig, alert en transparant mee omgaan.